نابێت وەرگێڕ لە پێناو بە پیرۆز و بەرزڕاگرتنی زمانی خۆی، زمانی ئۆرگیناڵ لەكەدار بكات

سازدانی: شۆڕش غەفووری
 
پیاوێكی بێدەنگ و لە دڵان شیرینە. بێدەنگییەكەی هێندەی دیكە وای كردووە لە گوتن پەلە نەكات و هەڵپەی ناوی نەبێت، سیفەتێك كە زۆر بە كەمی لە نووسەرانی ئێستادا دەیدۆزیتەوە.
لە شیعردا قووڵبین و لە لێكۆڵینەوە پشوودرێژ و لە وەرگێڕاندا پاچڤەكارێكی دارێژەرانەیە. ئەم گوتوبێژە سەبارەت بە بەشی كۆتایی كارامەیی و قەڵەمبڕشتی پیاوە تەنیاكەی نێو ئاو و مەرگ و بارانە:
 

سیاسی قین لەدڵ و چەنەباز

بێگومان قسەكردن لە دوو كایە و دوو وێنەی جیاواز و هەندێجار ناكۆك و دژ بەیەكتری هەر تەنها قسەكردن نییە لە دوو زمانی تەعبیركردن و دوو ناوكۆیی و دوو دید و شێوە داڕشتن... بەڵكو قسەكردنە لە دوو شێوە بیركردنەوەی جیاواز و خەونی جیاواز... 

دنیا دەبارێ‌، ژیان سەر ئاو دەكەوێ‌

دنیا دەبارێ‌
من كز كز وەك با هەڵدەكەم
لەپاڵ قەڵا سێبەری مێژووی دەنووسمەوە
بەڵام دەمێكە خەون نابینم
خەو ئەوەندە چڕبۆتەوە
خۆر بە باخچەی دڵم ناگا
لە ئاوەوە دادەگیرسێم لە بارانەوە
ڕۆژ لە باخچەی دڵم كوژاوەتەوە
كوژانەوە واتە بەستنی ژێیەكانی ژیان لەسەر ریتمی بێدەنگی
هێلانەی دەنگ لەسەر منارەی مزگەوت
لەو مەملەكەتە مێشەكانیش سەری خۆیان ناخورێنن
مرۆڤ ڕۆژ ڕۆژ تەمەنی كورت دەبێتەوە
ژیان ڕۆژ ڕۆژ دەمامك زیاد دەكات
پشیلەكان وەك مێوان لە دەرگا دەدەن
خێزانەكەم دەڵێ‌ بەیانیان پەنیری كوردی خۆشترە نەك دەنگی فەیروز

زەمبیلەیەك بێهودەیی

زەمبیلەیەك لەو تنۆكە ئاوە دەدرەوشێتەوە
وەك ئەوەی گەڵا سەوزەكان خۆیان لە بێهودەیی پرتقاڵ بخشێنن
چۆلەكەكانیش بە ماندوێتی دەڵێن: زەردەخەنە
تا ئێرە من لە شەقەی ماچ گوڵ دەچنم
لە زەردەخەنەی لێوی گەڵا
دەرژێمە زەمبیلەكانی سێبەر
گوڵەكانی باران دەژمێرم ئەوانەی
چۆلەكەكان لەبیریان كرد
من بە هەتاویان دەسپێرم
كێ‌ بە قەد مەمكە خرەكانی ئێواران
حەزیان لە بێدەنگی لمە
كێ‌ وەك شەپۆلەكانی گوڵەباخ
حەز لە لیمۆی بەیان دەسوون
كێ‌

لەدەرەوەی (ئا) یان (نا)، دەقی "خۆپیشاندان" بۆ خوێندنەوە

ئەگەرچی پرسیاری سەرەكی ئەو خوێندنەوەیە ئەوە نییە، ئایا (حكومەت/دەسەڵات) هەوڵیداوە نوێنەری تەواوی خەڵكی بێت، یان تەنها بەرژەوەندی لێپرسراوان و دەسەڵاتداران رەچاو دەكات؟ بەڵام لەبەر ئەوەی لە دەرەوەی ئا و نا، خۆپیشاندان بە مەرگی ئایدیۆلۆژیا و میتا ناسنامە و منی ئازاد و شۆڕشی سپییەوە ناس دەكرێت، بۆیە ناتوانین لە خوێندنەوەی دەقی خۆپیشانداندا نكۆڵی لە سلبیاتی حكومەت/دەسەڵات بكەین، وەك چۆن ناتوانین ئامادەگی هەمەڕەنگی شەقام و بەتایبەتی نەوەی ئینتەرنێت بە هەند نەگرین!

پرسی جەستە لە یارییەكی بوونگەرایی

(مۆریس بلانشۆ) ئەزموونی ئەدەبی و ئەزموونی مەرگ بەیەكدەچووێنێ‌، هەرگیز بەدوای دەلالەت و ماناوە نییە، وەك چۆن نكۆڵی لە تاك خوێندنەوەیی دەكات و پێیوایە یەك خوێندنەوەیی ناتوانێ‌ راڤەكردن بسازێنی. زمان لای بلانشۆ دەبێ‌ پەیوەندی دووركەوتنەوە لەگەڵ شتەكان، لەگەڵ ئەو شتانەی دەیەوێت ناویان لێبنێ‌، دابمەزرێنێ‌.