بۆ دایکم
بیری نانەکەی دایکم ،
قاوەکەی دایکم دەکەم !
بیری دەکەم ، کەدەستی بەسەرمدا دەهێنا .
منداڵیی ، ڕۆژ بەڕۆژ لە مندا گەورە دەبێ و
منیش هەتا دێ ، عاشقی تەمەنی خۆم دەبم
چونکە ئەگەر بمرم
شەرم لە فرمێسکی دایکم دەکەم !
دایە !
ئەگەر ڕۆژێ گەڕامەوە
بمکە بە کۆڵوانەی بەرت
ئێسکەکانم بەو گیایە داپۆشە
باوکە ، من یوسفم !
باوکە ، من یوسفم !
باوکە ، براکانم منیان خۆش ناوێت ،
نایانەوێت لە گەڵیاندا بم !
براکانم ، تەعەدام لێدەکەن و چەوبارانم دەکەن و
قسەم پێدەڵێن !
دەیانەوێت من بمرم بۆ ئەوەی مەدحم بکەن ، باوکە !
ئەوان ، بێ من ، دەرگای ماڵەکەتیان داخست ،
ئەوان منیان لە کێڵگەکە دەرپەڕاند و
ئەوان ترێکەی منیان ژەهراویی کرد ، باوکە !
ئەوان یارییەکانی منداڵیی منیان ورد و خاش کرد باوکە !
******
بهرهو کوێ دهریا تهی دهکهی ، ئهی کهشتییهکهی نوح ؟
( به بۆنهی سهفهرێکی ئهدۆنیس بۆ وڵاتی ئهرمینیا )
دهست ، سهرینی بۆ ئهو ئهستێرانه دروست دهکرد ،
که بێداریی شهکهتی کردبوون و
نهخشهکانیش لهدهوری ئهو خوێنیان لێدهتکا .
بهوهدا که ئهستێرهکانیش لهدهوری گردببوونهوه
وا دههاته خهیاڵم ؛
من دهست دهدهم له پڕیشکی کهلـله و جهستهکان .
بڵێیت مانگ بووبێته دڕندهیهک و ؟
ئهی چۆن ئێواره دهبێته فهروویهک
بۆ ئهو قهسابخانانهی که ئهستێرهکانی ئهقڵ و
مهدارهکانی خهیاڵ ههڵدهلوشن ؟
ئهی بهفرهکهی 'ئارارات'
ئەو نائومێدییانەی نیشتمان پێکیانەوە گرێ ئەدات..!
کورتە پێناسەیەکی شاعیر:
( "دەخیل خەلیفە" یەکێکە لە شاعیرە نوێخوازەکانی کوەیت . هەوڵی داوە بە زمانێکی نوێ کە جیاواز بێت لە زمانی باوی نووسین ، داهێنان بەرپا بکات . لە دایکبووی ساڵی 1964 ە . چوار دیوانە شیعری چاپکراوی هەیە :
- "چاوەکانی سەر دەروازەی مەنفا " .
- "دەریایەک هەڵئەکورمێت" .
- "بیابانێک لە فەزای کراسەوە دێتە دەرێ" .
- "دەستێکی بڕاو لە دەرگا ئەدات" .
( "دەخیل خەلیفە" یەکێکە لە شاعیرە نوێخوازەکانی کوەیت . هەوڵی داوە بە زمانێکی نوێ کە جیاواز بێت لە زمانی باوی نووسین ، داهێنان بەرپا بکات . لە دایکبووی ساڵی 1964 ە . چوار دیوانە شیعری چاپکراوی هەیە :
- "چاوەکانی سەر دەروازەی مەنفا " .
- "دەریایەک هەڵئەکورمێت" .
- "بیابانێک لە فەزای کراسەوە دێتە دەرێ" .
- "دەستێکی بڕاو لە دەرگا ئەدات" .
درەختیش سیاسەتە !
(لە سروشی گەشتێکەوە بۆ سیۆل و چەند شارێکی تری وڵاتی کۆریا لە نێوان 15-23 ی حوزەیرانی 2012).
(17 ی حوزەیرانی 2012)
" ئەگەر 'بودا' ت بینی ، بیکوژە" : ئەمە پەندێکی دێرینی بودییزمە .
بیکوژە : وەلێ بە دەستوری ئێمەی عەرەب نا ، واتا کوشتنێک نا لە پێناوی تۆڵە ، یان هەق لێکردنەوە ، یاخود لە پێناوی ڕیسواکردنی مرۆڤدا.
وەک هێما بیکوژە . بۆ جەختکردن لەسەر سەربەخۆیی و ، بیرکردنەوەی ئازادانە بیکوژە . بە واتایەکی تر ئەم پەندە دەڵێت :
هێلین
بۆ ( ن . ئەبو ئەفەش )
... ئیتر ئاوایە ،
ئیتر ئەوە کاری هەموو ئەوانەیە
کە لە سەنگەرەکانی ئازارەوە دێنە دەرێ ؛
ئەو سەنگەرانەی هەموو شتێک تیایاندا حەڵاڵە ،
کانیی و خەنجەر و ئەستێرەکان .
هەموو شتێک تیایاندا کراوەیە ،
ڕاکردن و شیوەن و ماچەکان و
گەڕان بە دووی – یۆرانیوم – دا
لە گەدەی پیاوێکی سەربڕاودا .
ئیتر ئەوە پیشەی تۆیە ،
تۆ ئاوەهایت :
وەک ئاو بەهێزیت
وەکو – دەنگدانەوە – ش گەورەیت .
کە بینیمیت ، وەک ئاو بەهێز بوویت
ئەو دەمەی هەڵیانکوتایە سەر مێشکت
زۆربا
زۆربا ؛ من نازانم تۆ قەدیسیت یان شۆڕشگێڕ ؟
دەنکی قۆخێکی گەییویت یان فانۆسێکی هەرزانبەها ؟
زۆربا ،
تۆ بە ژمارەی ئەو قامچیانەی بەر جەستەت کەوتوون
ئەوەندە ژنت خۆشویستوون
بە ژمارەی ئەو نامانەشی کە بۆ عەشیقەکانی خۆتت نووسیون
ئەوەندە هەرەست تووش هاتوون .
تۆ لە وڵاتی - میسر - کۆمۆنیست بوویت و
لە وڵاتی – باڵکان – یش ، سەرمایەدار .
کەواتە ، ئەی زۆربا
قەدیسیت ، یان شۆڕشگێڕیت تۆ ؟
ئەو دەمەی ، ئەوان چەکیان دروست ئەکرد
تۆ هەوڵت ئەدا
بێوەژنەکان لە سەربڕین قوتار بکەیت .
ئەو دەمەی ،
یەکتربڕەکان، یان : لەهەر بیرێکدا "یوسف" ێک دەگری !
و. لە عەرەبییەوە : جەمال غەمبار
ئەو کەشتییەی نەگەیشتە جێ .
ئەو ماڵەی دروست نەکرا .
ئەو ڕێگایەی نەگیرایە بەر .
ئەو نامەیەی کە نەگەیشت .
ئەو بیرەی کە لێ نەدرا .
ئەو درەختەی نەڕوێنرا .
ئەو سیگارەی نەکێشرا .
ئەو قاوەیەی نەخورایەوە .
ئەو مردنەی کە نەهات .
ئەو ژیانەی دەستی پێ نەکرد .
***